Grensoverschrijdend gedrag: een realiteit die besproken moet worden!

Het is maandagochtend 10.00 uur, start van het wekelijks overleg voor het managementteam. Er heerst een stilte, een zwijgen, iedereen maakt zich onzichtbaar op enkele leden na. De voorzitter, directeur en tevens leidinggevende trapt het overleg af met de agenda. Ik ervaar weinig openheid, niemand brengt wat in en overal wordt moeiteloos een akkoord op gegeven.

Dan komen we bij Johan, hij heeft op verzoek een plan uitgewerkt waar het gaat om personeelsplanning en verzuim. Johan komt wat nerveus over en toont om die reden zijn werk met een te grote bescheidenheid als je het mij vraagt. De voorzitter, ergert zich zichtbaar en geeft met flinke stemverheffing aan dat de presentatie zoals gebruikelijk geen goed uitgewerkt plan is. Hij vraagt zich hardop denkend af of het Johan überhaupt gaat lukken een keer iets op te leveren waar we iets aan hebben. Er volgen nog wat beledigende opmerkingen en de voorzitter stelt voor de opdracht door een ander te laten uitwerken met meer expertise op dit vlak. Met gebogen hoofd verlaat Johan later de ruimte en iedereen zwijgt.

Deze situatie is natuurlijk in en in triest, maar staat helaas niet op zichzelf. In meer of mindere mate komen we dit allemaal wel eens tegen in de praktijk. Maar het bespreekbaar maken is lastig en gebeurt maar zelden.

Wat is grensoverschrijdend gedrag?

Grensoverschrijdend gedrag omvat een breed scala aan ongewenste handelingen die inbreuk maken op de persoonlijke integriteit van een individu. Dit kan zowel in fysieke als in psychologische zin zijn. Voorbeelden hiervan zijn: fysieke intimiteit zonder toestemming, verbale agressie en beledigingen, psychologische manipulatie en dwang, online intimidatie en bedreigingen.

Hoe herken je grensoverschrijdend gedrag?

Het herkennen van grensoverschrijdend gedrag kan soms lastig zijn, vooral omdat de grenzen voor iedereen anders zijn. Hier zijn enkele signalen die kunnen wijzen op grensoverschrijdend gedrag:

• Ongewenste aanrakingen of toenaderingen: Wanneer iemand fysiek te dichtbij komt of je aanraakt zonder toestemming.

• Intimiderende taal of gedrag: Herhaalde, ongewenste opmerkingen die je ongemakkelijk maken of bedreigen.

• Psychologische druk: Wanneer iemand je dwingt om dingen te doen waar je je niet prettig bij voelt, zoals het delen van persoonlijke informatie of het aangaan van ongewenste sociale interacties.

• Online intimidatie: Herhaalde negatieve berichten, bedreigingen of het verspreiden van persoonlijke gegevens zonder toestemming.

Wat te doen bij grensoverschrijdend gedrag

Wanneer je te maken krijgt met grensoverschrijdend gedrag, is het belangrijk om te weten hoe je kunt reageren. Hier zijn enkele stappen die je kunt ondernemen:

1. Stel duidelijke grenzen: Laat de ander weten dat hun gedrag ongewenst is en dat ze moeten stoppen.

2. Zoek steun: Praat met vrienden, familie of collega's over wat je hebt meegemaakt. Dit kan helpen om de situatie beter te begrijpen en steun te krijgen.

3. Documenteer de incidenten: Houd een gedetailleerd verslag bij van wat er is gebeurd, inclusief data, tijden, locaties en getuigen. Dit kan belangrijk zijn als je besluit om verdere stappen te ondernemen.

4. Meld het gedrag: Afhankelijk van de ernst van het gedrag, kun je het melden bij een vertrouwenspersoon, leidinggevende of de politie.

5. Zoek professionele hulp: In sommige gevallen kan het nuttig zijn om professionele hulp te zoeken, zoals een therapeut of counselor, om de emotionele impact van het gedrag te verwerken.

Conclusie

De situatie van Johan staat niet op zich. Grensoverschrijdend gedrag is een serieus probleem dat aandacht en actie vereist van de organisatie en haar medewerkers. Door bewustwording te vergroten, duidelijke grenzen te stellen en preventieve maatregelen te nemen, werk je aan een werkklimaat waarin iedereen zich veilig en gerespecteerd voelt.

Mocht je als organisatie of individu hier ondersteuning bij wensen, dan help ik je daar graag bij!